ویدیو
ترس ایرانی | پرونده بررسی بازی‌های ژانر وحشت ایرانی
در سال‌های اخیر، بازی‌سازان مستقل بیش از هر زمان دیگر مشغول به ساخت بازی‌هایی در ژانر وحشت شده‌اند که برخی از آن‌ها با استفاده از داستان‌های محلی، و برخی دیگر با گیم پلی‌ای نوین توانستند نظر مخاطبان را جلب کنند. در این میان بد نیست نگاهی به بازی‌های داخلی که طی چند سال اخیر عرضه شده‌اند داشته باشیم، البته بازی‌هایی که توانستیم به آن‌ها دسترسی پیدا کنیم.
دنیاهای تاریک بی‌انتها!
لکسیپ گیمز، تا به امروز ۳ بازی در این ژانر با تلفیق المان‌های اشاره و کلیک و معمایی به ترتیب با نامهای بالهای تاریک ۱ و ۲ و اتاق تاریک عرضه کرده است. دو بازی اول، با تهیه‌کنندگی آقای مجید قناد، داستان بازیگری به نام سام حقیقی را روایت می‌کند که توسط فردی به نام سایه شب ربوده شده است. در بازی اول، به طور همزمان در برخی مراحل داستان از زاویه دید سروان آرمان تیرداد، مسول پرونده چندین بازیگر مفقود شده نیز بیان می‌شود اما در نسخه دوم، حضور این شخصیت بسیار کمرنگ شده و داستان زمان حال بازی جای خودش را بیشتر به فلش‌بک‌ها و گفته شدن داستان گذشته می‌دهد و تا حدی نسبت به بازی اول روند ساده‌تری دارد. داستان بازی‌ها از طریق کمیک‌های نشان داده شده در میان پرده‌ها گفته می‌شود که دیالوگ‌هایشان با صدا گذاری خوبی همراه هستند.
با توجه به بازخوردهای مثبت و جوایزی که این دو بازی گرفتند و همچنین اتمام بازی در میان داستان، انتظار می‌رفت بازی بعدی این تیم نسخه سوم بالهای تاریک باشد. اما در سال 99، بازی اتاق تاریک منتشر شد که روش داستان‌گویی و همچنین گیم‌پلی مشابهی با دو بازی قبلی دارد. داستان این بازی در رابطه با دانشمندی است که در عمارتی متروکه، در حالی که حافظه خود را از دست داده به هوش می‌آید. در این عمارت، اطلاعاتی از افراد دیگر که به این مکان فرستاده شدند و پس از ۷۲ ساعت حافظه خود را از دست داده‌اند پیدا می‌کنید. با توجه به اشارات بازی به دو بازی قبلی، می‌توان پیش بینی کرد که سری بازی‌های بالهای تاریک به طور کامل رها نشدند و می‌توان منتظر نسخه سوم بازی ماند.
هر سه بازی، دارای معماهای خوب و منطقی هستند که شما را تا لحظه آخر بازی جذب خود می‌کنند. همچنین راهنمایی‌هایی در بازی گنجانده شده‌اند که در صورت گیر کردن در بازی می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. البته این راهنما در نسخه دوم بالهای تاریک تنها اشیای پیدا نشده را برایتان پیدا می‌کند در حالی که در اتاق تاریک، مانند برخی مکانیک‌های دیگر بازی، به بازی اول بالهای تاریک شبیه‌تر است. اگر طرفدار بازی‌های اشاره و کلیک هستید و کامل تمام نشدن داستان اذیتتان نمی‌کند، امتحان این سه بازی که پیاده‌سازی خوبی دارند احتمالا برایتان رضایت بخش باشد. هر سه بازی گفته شده برای رایانه‌های شخصی و دستگاه‌های اندروید عرضه شده‌اند و می‌توانید با خرید از هیولا یا کافه بازار آن‌ها را به راحتی تجربه کنید.
پیاده‌روی به عنوان تنها راه نجات
بازی آخرین راه، یک بازی معمایی است که از همان ابتدا، داستان آن شما را با خود درگیر می‌کند. نجات برادری که سال‌ها از او بی خبر بودید ولی اکنون که او را پیدا کرده‌اید، می‌خواهد شما را بکشد تا مثل خودش در این مکان زجر نکشید. البته کل داستان بازی همین است و چندان پیشرفتی نمی‌کند. همچنین از آن‌جا که قرار بوده بازی در چند قسمت ساخته شود ولی تنها قسمت اول بازی عرضه شده، داستان بازی تقریبا تا همینجا ادامه پیدا می‌کند و داستان نیمه کاره می‌ماند.
بازی دارای دوربین اول شخص است. طراحی معماها به پیدا کردن اشیایی از یک سمت نقشه، برگشتن به سمت دیگر آن برای باز کردن دری با استفاده از شیء پیدا شده و پیدا کردن شیء دیگری برای استفاده در سوی دیگر، مانند بازی‌های سبک مترویدوینیا، محدود می‌شود. محیط بازی، هرچند با طراحی خوب، به صورت بدون استفاده و بی‌دلیلی بزرگ است که این موضوع باعث خسته کننده شدن تمام این مکانیک‌ها پس از مدت کوتاهی می‌شود.
اگر از موضوع طولانی بودن مسیرها بتوان چشم‌پوشی کرد و معماها را پشت هم تصور کرد، معماهای جالب و رضایت بخشی در بازی گنجانده شده که شما را مجبور می‌کند جای هر قفل و مانعی را به خاطر بسپارید تا با پیدا کردن کلید آن سریعا به آن برگردید. البته نمی‌توانید با خیال راحت در محیط به گشت و گذار بپردازید چرا که با گذشت زمان، شخصیت بازی حالش بد می‌شود و در نتیجه آن، سرعت حرکت در بازی نیز کند خواهد شد و شما باید قبل از مردن، داروی خاصی را در بازی پیدا کنید. به دلیل نیمه کاره بودن داستان بازی، برای فهمیدن داستان پیشنهاد نمی‌شود سراغ آن بروید، ولی اگر می‌خواهید یک بازی مترویدوینیای اول شخص در ژانر وحشت را که توسط یک نفر ساخته شده در گوشی خود تجربه کنید، شاید بازی به دلتان بنشیند.
41148، عددی که چشم خیلی‌ها را گرفت
بازی 41148، داستان فردی است که در یک مکان کلیسا مانند میان انبوهی از آدم‌های سلاخی شده به هوش می‌آید، در حالی که هیچ چیز از خود و گذشته‌اش به یاد نمی‌آورد. بازی در سبک اشاره و کلیک در محیطی دو بعدی است که توسط آقای فنایی ساخته شده و در رابطه با جنگ میان شیاطین و انسان‌ها است. معماهای بازی چالش خاصی ندارند ولی داستان بازی و رازهایی که برای بازیکن ایجاد می‌کند او را تا لحظه آخر به دنبال خود می‌کشاند.
بازی در پنج قسمت جدا منتشر شده و اکنون به صورت یک‌جا در کامپیوتر و گوشی‌های اندروید قابل خریداری است. قسمت‌های اولیه خیلی ساده و خطی پیش می‌روند، ولی اگر کمی صبر کنید، طی پنج قسمت بازی شخصیت پردازی‌ها عمیق‌تر می‌شوند. همچنین مینی گیم‌هایی در مراحل آخر اضافه شده که هیجان بازی را بیشتر می‌کنند. داستان بازی بدون ایراد نیست، ولی تا انتها شما را مشتاق نگه می‌دارد و به خوبی به داستان پایان می‌دهد. البته ناگفته نماند که محیط کاربری بازی برای گوشی ساخته شده و در کامپیوتر (به ویژه در مینی‌گیم‌ها) کمی بد عمل می‌کند. بازی بعدی این سازنده، یعنی 1:011 نیز طی سال گذشته منتشر شده که حال و هوایی مشابه دارد با این تفاوت که المان‌های اکشن بیشتری دارد تا ژانر وحشت. اگر به داستان‌های ماورالطبیعی و ژانر اشاره و کلیک علاقه دارید، تجربه 41148 خالی از لطف نیست.
دنیای کمبودهای ترسناک
استودیوی Blazing Fall Games، از سال ۹۶ تا کنون سه بازی با نامهای Faceless، Timeless و Speachless منتشر کرده که از نظر گیم‌پلی، شباهت‌های خیلی زیادی به هم دارند و هسته اصلی هر سه آن‌ها بر اساس حلقه زمانی است. به این شکل که شما یک محیط را به انتها می‌رسانید و با اتمام آن، دوباره وارد همان محیط خواهید شد. با هر بار ورود مجدد به این حلقه، تغییراتی را مشاهده می‌کنید که باعث می‌شود تجربه شما و چیزهایی که با آن‌ها روبرو می‌شوید متفاوت باشند. بازی‌ها به ترتیب در یک کلینیک زیبایی، هتل و کمپ جنگی شکل می‌گیرند که با پیشروی در بازی، داستان گذشته هر یک کم کم روایت می‌شود و شما را کنجکاوتر می‌کند.
بازی‌ها معماهای خیلی خوبی دارند که بدون از بین بردن سرعت پیشروی در بازی، چالش ذهنی مناسبی را نیز برایتان ایجاد می‌کنند. علاوه بر این‌ها، نورپردازی محیط و صداگذاری نیز المان ترس و هیجان بازی را چند برابر کرده و اجازه نمی‌دهد شما حس خستگی کنید. هرکدام از بازی‌ها زمان کمی دارند و نسبت به طول مدت بازی، تجربه بسیار خوبی به شما می‌دهند. اگر گرافیک بالای محیط و مدل‌های بازی برایتان خیلی مهم نیست، می‌توانید از داستان و فضای بازی نهایت لذت را ببرید. البته بازی‌ها به راحتی قابل دسترسی نیستند و کمی باید جستجو کنید و یا از راه‌های ارتباطی با استودیو سازنده به آن‌ها درخواست دهید.
راه فرار
استودیو اطلس گیم، سه بازی با نام راه سخت منتشر کرده که در حال حاظر فقط نسخه سوم برای عموم در دسترس است. در این سه بازی که در سبک پلتفرمر دو بعدی ساخته شده‌اند، شما نقش پسری را بازی می‌کنید که عمدتا از خطراتی که او را تعقیب می‌کنند در حال فرار است. بازی اول داستان خاصی ندارد ولی در بازی دوم، داستان حمله نیروهایی شیطانی به محل زندگی پسری را به شکلی ساده بیان می‌کند. اما بازی سوم، از نظر داستانی پیشرفت‌هایی داشته و شما می‌توانید با انتخاب تصمیم‌هایی مشخص در بخش‌های داستان، پایانی متفاوت در بازی ببینید.
همچنین، در بازی سوم، داستان به وسیله عکس‌هایی کمیک مانند بیان می‌شود اما متاسفانه گاها مانند ابتدای بازی این داستان‌گویی بیش از حد طولانی می‌شود. هر سه بازی کمی مشکلات کنترلی هم دارند، اما اگر کمی حوصله داشته باشید، می‌توانید بعد از چند بار تلاش آن بخش‌های مشکل زا را رد کنید. اگر طرفدار دو آتشه بازی‌های پلتفرمر دو بعدی هستید و صبر خوبی دارید، شاید از بازی لذت ببرید وگرنه ممکن است در بعضی اوقات آزارتان دهد. البته هر سه بازی گفته شده زمان خیلی کوتاهی دارند و قبل از رسیدن به آن حد، احتمالا بازی تمام شده است.
بازمانده بدون آسانسور
بازی بازمانده، ساخته تیم Blue Rabbit، بازی اول شخص اکشنی است که در یک آزمایشگاه زیر زمینی سری اتفاق می‌افتد. البته همه آن‌قدر بازی‌های Resident Evil و دیگر بازی‌ها را می‌شناسید که پیشبینی کنید در این نوع آزمایشگاه‌ها چه اتفاقی می‌افتد و هدف چیست. موجوداتی جهش یافته کل آزمایشگاه را پر کرده‌اند و شما به عنوان آخرین فرد زنده در آزمایشگاه، باید اطلاعاتی را برای پایگاه بفرستید و سپس خارج شوید. البته آزمایشگاه دارای چندین طبقه است و به خاطر سطح دسترسی درها شما نمی‌توانید یک طبقه را در مرتبه اول کاملا بپیمایید و این موضوع، برای ماموریت‌های بعدیتان مورد استفاده قرار می‌گیرد که شما مدام باید به راهروی اصلی بازگردید و به طبقه دیگری بروید.
کنترل حرکت و دوربین بسیار روان است و همچنین گرافیک برای یک بازی گوشی کاملا رضایت بخش است. داستان و ماموریت‌ها چندان جذاب و پویا نیستند ولی تنوع اسلحه‌ها تا انتهای بازی تا جای ممکن از خسته کننده شدن بازی جلوگیری می‌کند. به طور کلی می‌توان گفت بازی بازمانده دارای کیفیت و پیاده سازی مناسبی است و برای تجربه یک بازی اکشن ترسناک متوسط رو به خوب، در موبایل رضایت بخش و سرگرم‌کننده است.
فیلم Taken با المان‌های ترس
بازی دخترم گمشده، درباره پدری است که دخترش، آتنا، با او تماس می‌گیرد و می‌گوید ربوده شده و آدرس یک خانه متروکه را می‌دهد. پدر با ضربه‌ای به سرش بیهوش می‌شود و وقتی به هوش می‌آید، خودش را در مکانی متروکه با حضور اجنه و ارواح می‌یابد. بازی به صورت اول شخص با المان‌های مخفی کاری طراحی شده و شما باید حین مخفی ماندن از دست دشمنان، کلید عبور از موانع را پیدا کرده و در جای مناسب استفاده کنید.
دو قسمت از بازی عرضه شده و در قسمت دوم بازی، شما باید برای پیدا کردن دخترتان به دستور شخصی، برگه‌های تلسم را در کل عمارت پیدا کنید. هرچند داستان بازی تنها عامل نگه داشتن مخاطب در بازی است، روندی کند و تا حدی غیر منطقی دارد و پس از مدتی خسته کننده می‌شود. کنترل بازی در هر دو قسمت خشک است و بازی باگ‌های زیادی هم دارد. صدا گذاری مصنوعی شخصیت‌ها و دیگر مشکلات، شما را از لذت بردن از بازی تا حدی منع می‌کند.
خانه‌ای هیجان انگیز در مقابل اعتیادی خسته کننده
تیم آرمینا گیمز، سازنده دو سری بازی در ژانر دلهره‌آور با نامهای خانه ارواح و کما است. بازی اول ترکیبی از سبک اشاره و کلیک با اشیای پنهان است. در این بازی شما در ابتدا با روح دختربچه‌ای روبرو خواهید شد که از شما می‌خواهد تیله‌های او را برایش پیدا کنید. شما در هر بار تلاش، زمان مشخصی در اختیار دارید تا تمام تیله‌ها را در عمارت پیدا کنید و در صورت اتمام زمان، باید از اول شروع کنید.
عمارت بازی پر ازگوشه و کنار است و این‌که شما در کدام جهت حرکت می‌کنید می‌تواند زاویه دید جدیدی از محیط به شما بدهد. بازی داستان خاصی ندارد ولی هیجان پیدا کردن اشیا در خانه‌ای تاریک جالب است.
بازی دوم اما بازی سایداسکرولری در محیطی سیلوئت است که در آن نقش پدری را دارید که آخرین خاطره‌اش تصادف با ماشین هنگام سیگار کشیدن است. بازی به صورت افراطی به موضوع سیگار و اعتیاد می‌پردازد تا حدی که پیشروی در داستان عمدتا نادیده گرفته شده است. بازی در سه قسمت ساخته شده که دو قسمت اول رایگان هستند. طی این سه قسمت، بهبود پیشروی و اضافه شدن برخی مینی گیم‌ها به بازی (هرچند بی ربط و ناهمگن با خود بازی) دیده می‌شود اما به دلیل دست نخوردن مشکلات بازی، مانند نحوه ضربه زدن هنگام استفاده از چاقو (که کاملا از روی نسخه‌های کلاسیک Prince of Persia برداشته شده ولی فیزیک همان را نیز رعایت نکرده) و یا قابل تشخیص نبودن اشیای درون بازی از پس زمینه بازی، این موارد اضافه شده چندان کمکی به بهبود بازی نمی‌کنند.
بازی پس از قسمت سوم رها شده و ادامه‌ای ندارد، این در حالی است که در انتهای آن، داستان همچنان در اواسط روایت است. کنترل و سرعت کند بازی، به علاوه تمام مشکلات گفته شده باعث می‌شود برخی از معماهای خوب بازی و لحظات مبارزه آن نادیده گرفته شوند و نتوان به خوبی از بازی لذت برد. اگر به سبک اشیای مخفی در زمانی معین علاقه دارید، بازی خانه ارواح گزینه خوبی است، ولی بازی کما به هیچ وجه پیشنهاد نمی‌شود.
انعکاسی ناقص
بازی انعکاس تاریک: بی‌خوابی، ساخته تیم Staring Abyss، حول داستان دختری می‌چرخد که به شکل مرموزی کشته شده و هنگامی که روحش از بدن خارج می‌شود، روح دیگری با سرنوشتی مشابه را ملاقات می‌کند. روح دوم با تسخیر بدن دختر او را به زندگی برمی‌گرداند و به همراه روح دختر تلاش می‌کنند قاتل خود و دلایل آن را پیدا کنند. بازی در سبک اشاره و کلیک و بسیار کوتاه است زیرا قرار بوده قسمت اول یک مجموعه بازی باشد که ادامه آن تا کنون عرضه نشده است. بازی از لحاظ بصری راضی کننده و منحصر به فرد است و کنترل خوبی دارد. تعداد معماهای بازی خیلی کم است ولی تا حدی راضی کننده هستند. داستان بازی با این‌که تمام نشده، ولی برخی سوال‌های اصلی را پاسخ می‌دهد. اگر از تمام نشدن داستان صرف نظر کنید و در حد چند دقیقه بخواهید تجربه بازی معمایی جدیدی را داشته باشید می‌توانید به بازی نگاهی بیندازید.
راهرویی بی پایان
بازی راهرو آلپرازولام ساخته تیم Credo Soft، مانند بازی‌های تیم Blazing Fall، تابع مکانیک حلقه زمانی است، با این تفاوت که شما هیچ‌گاه از راهرو خارج نمی‌شوید و مانند حلقه‌ای بی‌نهایت دور خود می‌چرخید. داستان بازی در سال 1358 اتفاق می‌افتد و شما قصد فرار از دور باطلی را دارید که در راهرویی بی انتها رخ می‌دهد و هربار که به جای قبلی خود می‌رسید، شاهد اضافه یا کم شدن برخی آیتم‌ها خواهید بود. بازی پر از معماهای مختلف و رازهای داستانی است که با صداگذاری و روایتی خوب همراه شده‌اند.
طی مسیر به وسیله بخش‌های روزنامه یا خاطراتی که پیدا می‌کنید، اطلاعاتی راجع به شخصیت اصلی و اهدافش و مکانی که در آن هستید می‌توانید به دست بیاورید. کنترل بازی کمی خشک است ولی مانع لذت بردن شما از بازی نخواهد شد. البته داستان بازی در انتها تمام نمی‌شود، ولی طول مدت بازی و معماهایش رضایت بخش هستند و تا لحظه آخر شما را درگیر خود می‌کنند. اگر طرفدار مکانیک حلقه زمانی و حل معما هستید این بازی انتخاب مناسبی برای شماست.
حرف آخر
مشکلی که پس از بررسی حدود بیست بازی، بیشتر از هر بحث دیگری در بازی‌های ایرانی ژانر وحشت قابل مشاهده بود، نیمه کاره رها شدن اکثرآن‌ها است. منظور بازی‌هایی است که با هدف اپیزودیک بودن ساخته و نیمه کاره رها می‌شوند. این موضوع، باعث کم شدن اعتماد مخاطبین بازی‌های ایرانی و کمتر دیده شدن محصولات در دراز مدت خواهد شد.
همچنین، مشکل عمده دیگری که اکثر بازی‌های ایرانی، نه فقط ژانر وحشت، با آن روبرو هستند، از دسترس خارج شدن بازی و عدم امکان تهیه آن‌ها است. از بازی‌های گفته شده، شش عنوان را به دلیل عدم وجود راه‌های دسترسی راحت و از دسترس خارج شدن فروشگاه آریو برای خرید بازی‌ها، مستقیما با برقراری ارتباط با خود تیم‌های سازنده تهیه کردیم که معمولا مخاطبان آن‌قدر پیگیری نمی‌کنند. این مشکل برای خیلی از بازی‌های ایرانی ساخته شده در گذشته نیز صدق می‌کند و به سختی می‌توان بازی‌های قدیمی‌تر از چندسال پیش را پیدا و بازی کرد یا حتی اطلاعات پایه‌ای آن‌ها را به دست آورد.
نویسنده: آراد سعدآبادی
;?>)
