آیا سیاستهای فروشگاه دیجیتالی اپیک گیمز در مقابل استیم اشتباه است؟
هیچکس نمیداند که اعضای استودیو Valve چه سختی کشیدند تا بتوانند بزرگترین مارکت تاریخ بازیهای ویدئویی را سرپا کنند و به این حد از محبوبیت برسانند. زمانی که خرید دیجیتالی بازیها تبدیل به یک سرطان و چالش برای استودیوهای سازنده شده بود، استودیو Valve با ساخت پلتفرم بزرگ «استیم» به همه نسل بعدی انتشار بازیها را نشان داد.
البته 16 سال پیش که این پلتفرم بزرگ لانچ شد، Valve تنها قصد داشت که بتواند برای بازیهای خودش یک بستر مناسب ایجاد کند تا همگان بتوانند آپدیتهای لازم بازیهای Valve را تهیه کنند؛ اما به مرور زمان و با وسعت گرفتن کاربران این پلتفرم، بازیهای ترد پارتی نیز به این پلتفرم راه پیدا کردند و اینگونه شد که امروز استیم، بزرگترین امپراطوری نشر بازیهای ویدئویی را داراست.
اما کمتر از یک سال پیش کمپانی Epic Game، کسانی که محبوبیت زیادی به خاطر ساخت و نشر بازی Fortnite دارند، از فروشگاه دیجیتالی خود رونمایی کردند. معمولا فروشگاه دیجیتالی که نام آن «استیم» نباشد کاربر آنچنانی را جذب نمیکند. نمونههایش را قبلا در فروشگاههای «یوپلی» و «جی او جی» دیده بودیم. اما فرقی میان رویکرد «ایپک استور» و باقی این فروشگاهها وجود داشت. این فروشگاه در روز رونماییاش اعلام کرد که عنوان موردانتظار و مستقل Ashen انحصاری این فروشگاه خواهد بود. در این زمان کسی واکنش زیادی نشان نداد؛ اما به مرور زمان و اعلام این کمپانی برای به انحصار درآوردن بازیهای محبوب بیشتر مانند Metro Exodus، Tom Clancy`s The Division 2، Borderlands 3 و … کاربران متعصب «استیم» همگان به اعتراض به تصمیم این کمپانی و استودیوهای سازنده این بازیها شروع به انتقاد و حتی بدگویی نسبت به آنها کردند.
سوالی که در این میان به وجود میآید این است که آیا رویکرد «اپیک» صحیح است؟
«اپیک» بارها اعلام کرده است که دلیل رویکرد این چنینیاش اعتراض به قوانین حق نشر «استیم» است و آنها معتقدند که «استیم» مبلغ زیادی را برای حق انتشار بازیها از این استودیوها دریافت میکند. از آنجا که خود «اپیک» جز تولیدکنندگان بازیهای ویدئویی محسوب میشود، این معذل را به خوبی درک میکند و از زاویه دید صحیحی به موضوع نگاه میکند و معتقد است که باید سود بیشتری را برای زحمت تولید بازیها دریافت کرد. به نظر میرسد که خیلی از سازندگان معتبر و محبوب که البته این روزها مخالفان زیادی نیز پیدا کردهاند با این بیانیه «اپیک» موافق هستند. به نظر میرسد که کار آنها چندان نادرست و اشتباه نیست. آنها زحمت زیادی برای تولید بازیهای خود گذشتهاند و کمی به دور از اخلاق است که اگر از آنها بخواهیم پول بیشتری را برای زحمت خود مطالبه نکنند.
حضور یک رقیب جدی برای «استیم» و به خطر افتادن امپراطوری بزرگ آنها چندان بد نیست. وقتی دو استودیو با رویکردهای مختلف سعی بر اضافه کردن امکانات و ویژگیهای مختلف برای پلتفرمشان دارند، در نهایت این کاربران هستند که بیشتر سود میکنند و از ویژگیهای هر دو پلتفرم استفاده میکنند. چه فرقی برای کاربر دارد که 60 دلار در «استیم» خرج کنند یا «اپیک استور»! این که بگوییم دوست داریم همه بازیهایمان در یک اکوسیستم مشترک و یکسان لیست شوند کاملا صحیح و منطقی است اما این دوگانگی در نهایت منجر به اضافه شدن امکانات جدید برای هردو فروشگاه میشود که چندان به دور از منطق نیست. البته اکثر کسانی که به این موضوع اعتراض میکنند متعصبان دوآتشه «استیم» و دنیای آن هستند که دوست ندارند به جز استیم، بر روی پلتفرم دیگری آثار مورد علاقه خود را خریداری کنند. اما زمانی که پلتفرم «اوریجین» که پلتفرم انحصاری بازیهای کمپانی «الکترونیک آرتز» است به میان آمد، سر و صدای زیادی به پا نشد و اعتراضات آنچنانی صورت نگرفت. آیا کسانی که در کنار تعصبشان به «استیم»، فرنچایز «فیفا» را دوست دارند، از «اوریجین» خرید نمیکنند؟ پس چرا باید به رویکرد «اپیک استور» اعتراض کرد.
البته اعتراف میکنم که «اپیک» چندان بیاشکال عمل نکرده است و یک سری سیاستهای نادرست نیز در اعمال خود به کار برده است. به عنوان مثال بازی The Outer Worlds وقتی که رونمایی شد، سازندگان آن تایید کردند که بازی منحصرا روی فروشگاه «اپیک» منتشر خواهد شد و این موضوع کاملا قابل درک است. اما این موضوع که تنها چند هفته تا انتشار و لانچ نهایی بازی Metro Exodus، سازندگان بازی اعلام میکنند که فروشگاه مقصد این بازی از «استیم» به «اپیک استور» تغییر پیدا خواهد کرد، موضوعی است که نمیتوان به راحتی از آن عبور کرد و در دسترس قرارگیری این بازی فقط برای کسانی که آن را بر روی «استیم» پیشخرید کردهاند، چسباندن لیبلهای «اپیک استور» بر روی لیبل چاپ شده «استیم» برای نسخه فیزیکی بازی و تصمیم یهویی سازندگان برای تغییر مقصد نشر، نه تنها حرص و طمع سازندگان را میرساند بلکه نشاندهنده رقابت ناسالم «اپیک» در این جنگ ناشرهاست. به نظر میرسد که اپیک قصد ضربه زدن به «استیم» را دارد تا یک رقابت سالم و منتهی به رضایت مشتری.
بعد از مدتی سکوت رسانهای و آرامتر شدن جو نفرتها نسبت به «اپیک استور»، این کمپانی پرحاشیه دست به انجام کاری زد که باید اعتراف کنم حتی از تصوراتم خارج بود. آنها استودیو سازنده بازی Rocket League را خریداری کرده و این بازی را به طول کامل از فروشگاه «استیم» بیرون کشیدند. این در حالی است که این بازی چند سال است که در فروشگاه «استیم» منتشر شده است. تحمل و هضم این خبر کاملا از اصحاب رسانه و خصوصا کاربران خارج بود. بازیهایی که به «اپیک استور» کوچ میکردند، یکی پس از دیگری تحت حمله «بمب انتقادی» قرار میگرفتن و کاربران با دادن رتبه پایین به بازیها مخالفت خود را با رویکرد «اپیک گیمز» اعلام میکردند.
در این بین بعضی از سازندهها مانند Gearbox برای بازی Borderlands 3 که تحت انحصار فروشگاه «اپیک» درآمده بود به انتقاد تند مخاطبان برای اعتراضشان نسبت به کوچ به «اپیک استور» پرداختند که خیلی از محبوبیت خود را از دست دادند و برای مخاطبان خیلی سخت بود که بعد از آنهمه امتیاز مثبتی که برای Borderlands 2 خرج کرده بودند، حالا مورد اهانت سازندگان بازی قرار میگیرند و در این میان یک دوگانگی بین طرفداران بازیهای مذکور شکل گرفت.
اما چرا این اتفاق برای مخاطبان بهترین فرصت برای به دست آوردن توجه و امکانات بیشتر است. پس از این اتفاقات به نظر میرسد که «استیم» نیز کمی ترس را احساس کرد و در این میان به سازندههای قدیمی خود اهمیت بیشتری داد. کمپانی «بتزدا» طی توییتی اعلام کرد که تمام بازیهای آینده و در حال انتشارش فقط بر روی پلتفرم نشر «استیم» خواهد آمد و این موضوع باعث شد تا کمی طرفداران «استیم» به آن حس رضایت برسند. اما حس رضایت نهایی خبری بود که چندی پیش در خبرگزاریها منتشر شد. «مایکروسافت» طی قراردادی با «استیم» همکاری خود را آغاز کرد و برای شروع اعلام کرد که فرنچایز بسیار محبوب Halo برای PC منتشر خواهد شد و «کالکشن مسترچیف» به زودی برای PC پورت خواهد شد و بر روی «استیم» قرار خواهد گرفت. البته در این میان فکر نکنید که «اپیک» چنین کار جذابی را انجام نداد و آنها با آوردن بازیهای انحصاری «پلیاستیشن» یعنی عناوین Journey, Heavy Rain, Beyond Two Souls و Detroit: Become Human کار خارقالعادهای را انجام دادند.
این دقیقا همان اتفاق مثبتی است که نشان میدهد بیشتر به جای این که درگیر رقابت دو شرکت شویم، از آن امکانات و مزایایی که برای ارائه دارند و هر روز بیشتر از دیروز میشوند استفاده کنیم و لذت ببریم و بگذاریم آنها باشند که درگیر این جنگ و دعواها باشند و درست و غلطاش را به دست خودشان بسپاریم. با رویکرد هر دو شرکت این روزها «پیسی گیمینگ» مورد توجه خیلی از ناشرها و سازندگان قرار گرفته است و همه اینها را مدیون این فیودها و رقابتها هستیم.